1. GILS

1/ Mijn budgetcoach

Het resultaat van een reeks brainstormingsessies van twee werkgroepen. De eerste samengesteld uit maatschappelijk werkers die aan budgetbegeleiding doen en de tweede uit sociale huisvestingsreferenten.

De budgetcoach is een eeuwige agenda.

De eerste (losse) bladzijden zijn bedoeld voor de professionals, om hen een idee te geven van de manier waarop de tool moet worden gebruikt.

Elke bladzijde van de agenda bevat aan de voorkant, naast een maandplanning, energietips en budgettips, en biedt ook de mogelijkheid om de meterstanden van de verschillende energiemeters te noteren.

Op de keerzijde kunnen de gebruikers een overzicht noteren van hun maandelijkse variabele uitgaven met diverse aantekeningen, zoals bijvoorbeeld de lijst van de seizoensgroenten en -fruit.

Op het einde van de agenda vinden we de jaarplanning en budgetroosters terug.

2/ Activiteitenboekje voor leerlingen lager onderwijs (5de en 6de leerjaar)

Dit activiteitenboekje behandelt 4 grote thema’s:

  reclame
  consumptie
  geld
  budget

Het doelpubliek zijn kinderen van de derde graad lager onderwijs.
2 sessies van telkens 2 uur, met een tussenpoze van 2 weken.

3/ Parcours van de supermarkt

Groepsanimatie die georganiseerd werd voor kinderen van de speelpleinwerking (groep van max. 30 kinderen); leeftijd tussen 8 en 12 jaar.

Deze tool bestaat uit een groot bord waarop zeer schematisch de verschillende rayons van een supermarkt zijn voorgesteld.

De kinderen krijgen een boodschappenlijstje mee, waarvan ze sommige producten verplicht moeten aankopen en andere niet. Ze gaan de verschillende rayons af en langs het hele parcours liggen natuurlijk allerlei verleidingen en verlokkingen op de loer.

Het is een manier om hen te leren omgaan met reclame, marketing en verpakkingen, om hen etiketten te leren lezen, om hen inzicht te geven in het verschil tussen echte behoeften en loutere lusten, enz.

4/ Kleine gids om op te komen voor je rechten

Deze kleine gids is bestemd voor het grote publiek, maar wordt vaak gebruikt door maatschappelijk werkers.

Hij behandelt thematisch de rechten die een persoon kan doen gelden.
Deze thema’s zijn onder meer:

  Het OCMW
  Energie
  DAVO
  Gezondheidszorg
  Huisvesting
  (…)

Op het einde van de gids komen specifieke rechten aan bod van personen in collectieve schuldbemiddeling.

Deze gids wordt regelmatig bijgewerkt en die updates zijn beschikbaar op de website van het GILS.

5/ Mijn budget

Kleine tool bestemd voor het publiek van de Diensten Schuldbemiddeling.
« Folio : Fins de mois difficiles » (Brochure: de eindjes aan elkaar knopen). Kleine brochure die, op aanvraag, verdeeld wordt door de bedrijven, samen met de loonbrieven. Zeer wijde verspreiding.

Voor meer informatie kan u terecht op de website van het Gils: http://www.cdr-gils.be/index.php/nos-activites
 

2. OCMW VAN BRUSSEL

Het OCMW doet aan vormingswerk voor verschillende doelgroepen:

  Artikel 60
  Alfagroepen
  Nieuwkomers primo-arrivants (in samenwerking met het BAPA – Bureau d’Accueil pour Primo-Arrivants).

Het vormingswerk heeft betrekking op 4 thema’s:

  Budget
  Waarden
  Energie
  Consumentenkrediet

1/ Het poen (herwerkt voor gebruik met de alfagroepen).

De gebruikte versie is veel “plastischer” voorgesteld om te kunnen worden ingezet met mensen die geen/weinig Frans of Nederlands spreken.

Elke groep ontvangt:

  Een blad met een kalendermaand.
  Een omslag met daarin bestaansmiddelen/inkomsten (denkbeeldige situatie).
  In de loop van de maand worden bepaalde uitgaven opgelegd.
  De andere kaarten worden omgedraaid en besproken naarmate het spel vordert.
De groep moet telkens een beslissing nemen ten aanzien van de situatie die op de besproken kaart wordt uitgelegd (gaan we de uitgave nu doen of uitstellen we ze nog uit?).
  Op het einde van het spel volgt nog een debriefing.

2/ “Reuze” overschrijvingsformulier

Dit hulpmiddel wordt gebruikt met de alfagroepen.

Het gaat erom op het overschrijvingsformulier in XXL-formaat de voornaamste elementen van een overschrijving te kunnen aanduiden (te debiteren rekening, rekening begunstigde, bedrag, mededeling,…).

3/ Vormingswerk rond kredieten

3.1. “Blauwe” tabel voor de meest gevorderde groepen

3.2. Voor de minder gevorderde groepen maakt het OCMW van Brussel gebruik van afbeeldingen (bijv. wasmachine, auto, tv, uit te voeren werken, woning,…) waaraan de deelnemers het meest geschikte krediet moeten koppelen.

Dat is het uitgangspunt van een gesprek over de verschillende soorten krediet en de specifieke gevaren en valkuilen die eraan verbonden zijn.

Het is verder ook de gelegenheid om een overzicht te geven van de verschillende soorten kredietkaarten en de deelnemers attent te maken op het gevaar van kredieten die worden toegekend door winkelketens en grootwarenhuizen.

4/ Vormingswerk rond energie

4.1. Zie de Powerpoint-presentatie uitgewerkt door het OCMW van Brussel over de volgende thema’s:

 het energieparcours (de verschillende tussenkomende partijen)
 de energiefactuur lezen
 een nieuwe woning betrekken/verhuizen
 uitleg over de manier waarop de energiemeter werkt (+ bekijken van de energiemeters van het OCMW van Brussel en opnemen van de meterstanden)
 water (Vivaqua/Hydrobru)

Op het einde van de sessie krijgen de deelnemers de “toolbox”-map mee naar huis.
De alfagroepen gaan naar huis met een energiekit met daarin onder meer stekkerdozen, een thermometer, een waterstraalregelaar, een douchekop, energiebesparende lampen, een tochthond, intelligente isolatie,…
 

3. CAFA

1/ Gouden boek van “Drap’s” (derniers rappels avant poursuite - laatste herinnering voor vervolging).

Nieuwe opvoeringen van het toneelstuk in oktober -november 2018.

2/ Consumactoren workshops

Het CAFA organiseert verschillende workshops met vrije toegang voor alle inwoners van Sint-Gillis (groepen beperkt tot 10 personen).

Tijdens de workshops komen uiteenlopende thema’s aan bod, zoals:

  Premies en toelagen voor de renovatie van de woning
  Tips en advies op het vlak van energie
  Het budget
  De huurovereenkomst
  Administratieve documenten klasseren
  …

3/ Thematische fiches

Het CAFA geeft ook fiches met uitleg, advies en tips uit, die ruim worden verdeeld en kunnen worden gedownload op de website van het centrum.

Voorbeelden:

4/ “Staterkit”: de nieuwe slimme tool voor jongvolwassenen

Deze kleine gids behandelt verschillende thema’s die verband houden met de ontwikkeling en emancipatie van jongvolwassenen en bevat onder meer slimme tips, het geheel verpakt in een ludieke en aantrekkelijke vorm.

De gids bestaat uit 5 delen die op elkaar aansluiten: beheer van het eigen budget, het betrekken van een woning, de zoektocht naar een job, verantwoordelijk consumeren en nuttige adressen.

Hij wordt verdeeld in Sint-Gillis, in scholen, jongerenverenigingen en tijdens openbare evenementen.
 

4. BIZ (Budget InZicht Brussel)

BIZ Brussel is een netwerk bestaande uit de OCMW’s van het Brussels gewest, de verenigingen waar armen het woord nemen et het CAW Brussel.

In samenwerking met haar partners werkt BIZ Brussel rond de preventie van overmatige schuldenlast en de verbetering van de budgetbegeleiding en de hulp aan personen met schuldoverlast.

1/ Workshops

BIZ Brussel organiseert verschillende consumactoren workshops.

Er zijn in totaal 5 workshops uitgewerkt, die bovendien in functie van de vraag kunnen worden aangepast.

De doelgroep bestaat uit de verenigingen en de OCMW’s van het Brussels Gewest.

2/ De budgetmobiel

De ‘Budgetmobiel’ is een stand, ingericht op een fiets, die gebruikt wordt om het publiek te informeren over thema’s zoals budget, schulden en bewust consumeren. Je vindt er ludiek opgevatte bewustmakingsfilms, informatie over de budget- en schuldenproblematiek, handige tips en advies om energie te besparen en nog veel meer …

De budgetmobiel verplaatst zich op aanvraag voor vormingssessies in scholen, verenigingen, de OCMW’s, …

BiZ biedt ook materiaal dat kan worden ontleend.

Zie https://www.bizbrussel.be/materiaal-uitlenen/ voor een exhaustieve lijst van alle tools en hulpmiddelen die ter beschikking worden gesteld.

5. De CDSCA (=Centrale Dienst voor Sociale en Culturele Actie van Defensie)

Om kort te gaan, richt de CDSCA zich hoofdzakelijk tot de militairen, oudgedienden en hun familie.

Meer informatie over deze dienst is te vinden op de website: http://cdsca-ocasc.be/nl.

De CDSCA beschikt over een sociale dienst die erkend is om aan schuldbemiddeling te doen in Brussel en Wallonië (opgelet: niet in Vlaanderen). Zie folder: http://cdsca-ocasc.be/sites/default/files/content/sociale_dienst/folder_ssd_une_equipe.pdf

De begunstigden van de CDSCA kunnen in bepaalde situaties en onder bepaalde voorwaarden genieten van een financiële tussenkomst vanwege de CDSCA (onder de vorm van een gift, een voorschot, een sociale lening, een voorschot op de huurwaarborg, …).

In het kader van haar activiteiten op het vlak van chuldbemiddeling/budgetbegeleiding en preventie van schuldoverlast heeft de sociale dienst van de CDSCA een kleine map ontwikkeld met een Powerpoint-presentatie (PPtx-formaat) waarin uiteenlopende kwesties worden behandeld: het budget, de sleutelbegrippen inzake consumentenkrediet en de (juiste) vragen die men zich moet stellen alvorens een aankoop te verrichten. Deze map bevat ook een budgetrooster.

Alle jonge/nieuwe rekruten volgen in het kader van hun militaire o
pleiding een vormingssessie van 1 uur, tijdens hetwelk zij worden gesensibiliseerd rond financiële problemen. Tijdens die sessie wordt de map besproken, die de deelnemers daarna ook mee naar huis krijgen.

Sinds 2015, heeft de CDSCA minstens 300 personen “gesensibiliseerd” rond de aangehaalde thema’s.
 

6. Het Sociaal Huis van Evere

Het Sociaal Huis van Evere (DSB van Evere) geeft reeds meerdere jaren informatiebrochures en brochures over de preventie van schuldoverlast uit, die vrij beschikbaar zijn in de wachtzaal van het OCMW.

Het Sociaal Huis heeft ook verscheidene vormingsessies uitgewerkt in verband met krediet, overmatige schuldenlast en bescherming van de consument.
 

7. Espace social Télé-Service vzw

De vzw heeft een subsidie ontvangen van het ESF voor de ontwikkeling van vormingssessies over schuldpreventie in de Brusselse scholen (jongeren van het 2de en 3de jaar secundair onderwijs). In dat kader heeft de vzw een rollenspel uitgewerkt met de titel “cash of niet cash”. De leerlingen trekken bij loting een “geval” waarin een persoon of een gezin geconfronteerd wordt met financiële moeilijkheden en beperkte bestaansmiddelen. In de situatie treden verschillende personages op (een vriend, een deurwaarder, een slotenmaker, een politieagent, een getuige, een medewerker van SIBELGA, een bankier…) die worden gespeeld door de leerlingen. Zij worden dus als het ware in de situatie geworpen en, in functie van het personage dat ze spelen, moeten zij zo doordacht mogelijk optreden. Na het rollenspel geeft de lesgever een briefing en faciliteert een open groepsgesprek en een vraag-en-antwoordsessie over de problematiek van de schuldoverlast.
 

8. Het Observatorium Krediet en Schuldenlast

Het Observatorium is al jarenlang actief op het vlak van de preventie ven overmatige schuldenlast.

Het heeft met de steun van het Waals gewest een portaalsite uitgewerkt over schuldoverlast.

Zie: http://socialsante.wallonie.be/surendettement/citoyen

Voor het overige richten de preventieactiviteiten van het Observatorium zich voornamelijk tot de professionele hulpverleners van de eerste lijn die een rol kunnen spelen op het vlak van de preventie en begeleiding van schuldoverlast of die informatie kunnen verstrekken over schulden op het werkplek of in het kader van hun beroep (= doorgeefluik van informatie). Het gaat dan om personen die actief zijn of een beroepsactiviteit plannen in de volgende domeinen: human resources, werknemersvertegenwoordiging, onderwijs, vorming en begeleiding van jongvolwassenen, ondersteuning van ondernemingen en zelfstandigen, … Deze personen kunnen een rol spelen op het vlak van schuldpreventie en geven informatie door aan personen met financiële moeilijkheden, personen in een situatie van schuldoverlast of die in een dergelijke situatie terecht dreigen te komen.

De preventieacties zijn ook gericht tot personen die in armoede leven, in armoede dreigen te vervallen of in een situatie van schuldoverlast verkeren. Voor hen heeft het Observatorium verschillende tools ontwikkeld:

  Informatiemateriaal in de vorm van brochures over diverse thema’s
• Mijn budget – een kwestie van evenwicht
• Geld besparen en zo mogelijk sparen
  Budgetroosters
  Rechtsbijstand op afstand (via email, fax, telefoon).

Meer informatie vind je op hun website: http://www.observatoire-credit.be/content/view/19/65/lang,fr/

9. Het Steunpunt voor de Diensten Schuldbemiddeling

1/ De Tijdslijn van een schuld

Interactieve tool die wordt uitgebouwd met de deelnemers tijdens een vormingssessie. Ze bestaat uit afbeeldingen, fotokopies van specifieke brieven, brieven die geopend moeten worden, … De tool biedt een samenvattend overzicht van de verschillende stappen in de invordering van de schuld, de actoren die hierin optreden, de hulpverlenende diensten en de kosten van de procedure. De tool geeft op een duidelijke en zeer verhelderende wijze uitleg over de problematiek. Bij de concrete opbouw van een vormingssessie kan bovendien ook rekening worden gehouden met de kennis en ervaring van de deelnemers.

2/ De pedagogische koffer “Sesam, ouvre-moi” en haar Nederlandstalige versie “Sesam, open mij”

Deze koffer bevat pedagogische fiches rond 6 thema’s: waarden, budget, krediet, energie, huisvesting, gezondheidszorg. De preventiepedagoog wordt bij de uitwerking van zijn activiteiten begeleid via technische fiches, documentatie, materiaal dat kan worden gefotokopieerd en materiaal voor groepsspelen.

3/ De Toolbox van Mijn budget

De A4-ringmap en het klasseerkoffertje bevatten alle nodige hulpmiddelen voor de samenstelling, de analyse, de optimalisatie en de opvolging van een budget. Naast het traditionele budgetrooster, opgedeeld in verschillende budgetkorven, bevat de toolbox ook een kalender, een jaarplanning, twee plastic mapjes om betalingen, ondernomen stappen en afspraken te beheren en op te volgen. Het geheel is leuk geïllustreerd voor een aangenaam gebruik en vormt een uitnodiging om het gezinsbudget te bespreken met de kinderen.

4/ De fototaal-methode “Hoe staat mijn budget er vandaag voor?”

Een geheel van afbeeldingen (waarvan er sommige dynamische paren vormen) zet aan om mondeling uitdrukking te geven aan “intuïtieve” voorstellingen die mensen hebben over hun eigen budget. Een interessante stap vóór de uitwerking van hulpmiddelen voor het budgetbeheer (als men wil dat deze laatste rekening houden met de ervaring en de leefwereld van de persoon in kwestie).

5/ Het budget: mijn keuzes, mijn prioriteiten

Een geheel van afbeeldingen speciaal uitgekozen om de budgetkorven te illustreren en vragen uit te lokken over de verschillende aspecten die bij het beheer van een budget komen kijken: maandlasten, frequentie, belang van een uitgave, de volgorde van prioriteit, mogelijkheden om te besparen, gratis producten, financiële steun en vrijstellingen, …

Een interactieve tool die het voor uiteenlopende doelgroepen mogelijk maakt zich een dynamische voorstelling te maken van een budget en de eigen keuzes en gewoonten in vraag te stellen.