BESLAG OP BANKREKENING VAN BEGUNSTIGDEN VAN HET LEEFLOON (MAART 2022)
Sinds 2021 maken verschillende OCMW’s ons attent op de derdenbeslagen die de FOD Financiën uitvoert op de bankrekeningen van hun cliënten, en in het bijzonder op de rekeningen van personen die een leefloon ontvangen of een ander niet voor beslag vatbaar inkomen.
Zoals u weet, hebben deze beslagen rampzalige gevolgen voor de betrokkenen, die zich toch al in een kwetsbare situatie bevinden. Door het beslag komen zij wekenlang zonder bestaansmiddelen te zitten omdat hun bankrekening eenvoudigweg geblokkeerd is. Zelfs bedragen die totaal niet voor beslag vatbaar zijn, worden immers tijdelijk onbeschikbaar gesteld terwijl de schuldeiser nagaat op welke bedragen het beslag niet van toepassing is. Hij moet daarvoor wachten op de verklaring van derde-beslagene (de afrekening van de bank) en pas nadat hij heeft kunnen vaststellen dat de bedragen op de rekening niet vatbaar zijn voor beslag [1] , kan hij de vrijgave ervan bevelen, d.w.z. handlichting geven van het beslag, wat enkele weken kan duren.
Deze beslagen hebben ook economische gevolgen voor de OCMW’s die immers moeten ingaan op de dringende steunaanvragen van de beslagen personen.
Daarom hebben wij deze praktijk aangeklaagd bij de Federale Ombudsman, die antwoordde dat de belastingadministratie deze praktijk volledig gerechtvaardigd acht omdat het de enige manier is om de rekeningstanden van de schuldenaar te controleren en mogelijke fraudeurs op te sporen. Gezien de zeer beperkte kost van deze ingreep [2] en het succes van sommige van deze "steekproeven", is de FOD niet van plan deze praktijk te staken.
- De vrijgave van een rekeningbeslag van de FOD aanvragen (03-2022)
De bescherming van geld op een bankrekeningn geldt echter niet indien:
- het gaat om een beslag voor DAVO-schulden. In dat geval mag immers beslag gelegd worden op het volledige inkomen. U zal dan het Team Invordering moeten vragen om een afbetalingsplan toe te staan voor de aanzuivering van de achterstallen en zorgen voor de correcte betaling van het toekomstige alimentatiegeld.
- het geld niet meer op de lopende rekening staat, maar is overgeboekt naar een andere rekening (bv. spaarrekening), zodat de oorspronkelijke rekening en de communicatie niet meer zichtbaar zijn..
Afgezien van deze praktische kwesties doen deze beslagen uiteraard ook politieke vragen rijzen, die onze tussenkomst overstijgen. Zijn zij werkelijk evenredig en efficiënt voor de Staat? De door de FOD Financiën ingevorderde bedragen moeten immers worden afgewogen tegenover de bedragen die de OCMW’s uitgeven (om te voldoen aan de dringende steunaanvragen die het rechtstreekse gevolg zijn van die invorderingen), de gemaakte bankkosten die voor rekening van de betrokkenen blijven (ongeveer 90,00 euro) en de rampzalige gevolgen voor de betrokkenen, die zich toch al in een precaire situatie bevinden.
Nu de FOD Financiën toegang heeft tot de saldi van de bankrekeningen, hopen wij dat de beslagen op een meer doortastende en gerichte manier zullen worden toegepast. Aangezien de informatie over de banksaldi echter slechts om de 6 maanden wordt bijgewerkt, vrezen wij evenwel dat het effect van deze maatregel zeer beperkt zal zijn.
[1] In dit artikel worden de regels samengevat, die moeten worden toegepast voor de bepaling van de niet voor beslag vatbare bedragen in geval van beslag op rekening: http://www.mediationdedettes.be/La-protection-des-sommes-versees?lang=fr (enkel in het Frans)
[2] Deze procedure mag dan al kosteloos zijn voor de FOD, de bank mag voor haar verklaring van derde-beslagene wel een vergoeding aanrekenen van ongeveer 70,00 euro. Dat bedrag zal rechtstreeks van de rekening van de cliënt worden gedebiteerd via het bancair compensatiemechanisme, waarbij geen rekening wordt gehouden met niet voor beslag vatbare bedragen. Het beslag op rekening is dus minder duur dan een beslag door een deurwaarder, maar brengt voor de schuldenaar toch bepaalde kosten met zich mee.
[3] Waarvan u de contactgegevens terugvindt in de brief die de schuldenaar heeft ontvangen. Indien de schuldenaar niet of niet meer in het bezit is van dit document kan hij zich wenden tot de Centrale op het nummer 02/572.57.57
