Standaardprocedure voor de toekenning van afbetalingsplannen
Op 31 januari jl. werden wij door de FOD Financiën (Algemene Administratie van de Inning en de Invordering) uitgenodigd op een infosessie die tot doel had "de instrumenten en diensten voor te stellen, die de overheid kan aanbieden aan de burger die met betalingsproblemen te maken krijgt".
In de bijlage vindt u de presentatie van deze infosessie.
Wat moeten we hieruit onthouden?
Het doel is tweeledig: ervoor zorgen dat de belastingplichtigen sneller reageren en dat iedereen op een gelijke en transparante manier behandeld wordt.
Wat zijn de praktische gevolgen voor uw werk als schuldbemiddelaar?
Hoe een afbetalingsplan aanvragen ?
- De overheid wil dat de afbetalingsplannen bij voorkeur elektronisch worden aangevraagd aan de hand van de gepaste formulieren op My Minfin (toegankelijk met een kaartlezer, de identiteitskaart van de gebruiker en zijn pincode)
- Per post/per mail
- Ter plaatse in één van de 11 infocenters of bij het invorderingsteam dat vanaf september 2017 zal worden samengesteld. Let op, in Brussel zal er maar één infocenter meer zijn!
Welk afbetalingsplan kan worden bekomen ?
Een plan dat de aanzuivering van de schuld voorziet binnen de 6 maanden na het ontstaan van de schuld zal zo goed als automatisch worden toegekend aan de belastingplichtige die hiertoe een aanvraag indient (minimum aan formaliteiten).
Er mogen geen andere schulden zijn.
Een plan dat de aanzuivering van de schuld voorziet binnen de 12 maanden na het ontstaan van de schuld zal worden toegekend aan de belastingplichtige die hiertoe een aanvraag indient, maar zal aan strengere voorwaarden zijn onderworpen:
- de aanvraag moet worden gemotiveerd,
- op (gemotiveerde) uitzonderingen na, zullen de voorgestelde duur van het plan en het bedrag van de afbetaling worden berekend in functie van de geschatte terugbetalingscapaciteit van het gezin, op basis van volgende berekening:
“terugbetalingscapaciteit = het netto maandinkomen van het gezin - de kosten, geschat op 1.300 euro voor een alleenstaande en 1.600 euro voor een koppel (te verhogen met 150 euro per kind)”
Er mogen geen andere schulden zijn (op dit vlak is nog enige speelruimte mogelijk: de overheid aanvaardt dat kleine schulden, bijvoorbeeld voor energie of huur, tegelijkertijd mogen worden afbetaald met de belastingschuld). Men kan zich ook afvragen of in geval van concurrentie met andere schuldeisers, de overheid een plan zou aanvaarden dat de pondspondsgewijze verdeling regelt, zodat de gelijkheid van behandeling van de schuldeisers gerespecteerd wordt.
Naast een afbetalingsplan is het ook steeds mogelijk om een vrijstelling van de verwijlinteresten aan te vragen .
Wat wordt bedoeld met het ontstaan van de schuld ?
Let op! Volgens informatie van de overheid gaat het wel degelijk om de datum van het aanslagbiljet (en dus niet de datum waarop de schuld opeisbaar wordt, zijnde de datum van het aanslagbiljet + 2 maanden).
Wat gebeurt er indien de belastingplichtige niet in staat is om de schuld binnen de 12 maanden aan te zuiveren ?
Volgens wat de overheid ons heeft laten weten, moet de schuld verplicht worden terugbetaald binnen de 12 maanden na het ontstaan ervan! Er zal geen enkel afbetalingsplan nog worden toegekend over een langere periode ! De belastingplichtige die zijn schuld niet binnen de 12 maanden kan aanzuiveren (te rekenen vanaf de datum van ontstaan van de schuld), zal worden beschouwd als een belastingplichtige met een structurele overmatige schuldenlast, die ofwel onbeperkt uitstel ofwel een collectieve schuldenregeling dient aan te vragen !
Wanneer de minister van Financiën echter werd aangesproken over dit punt in het parlement, was die veel minder streng en heeft hij verklaard dat de overheid, geval per geval, kan afwijken van deze regel van terugbetaling binnen de 12 maanden.
Welk zijn de beroepsmiddelen ?
Onbeperkt uitstel
Klik hier voor meer informatie over het onbeperkt uitstel
Ter herinnering, het uitstel wordt niet toegekend in geval van concurrentie met andere schuldeisers, d.w.z. wanneer de aanvrager niet alleen belastingschulden heeft maar wordt geconfronteerd met een groot aantal schuldeisers.
De reden die hiervoor wordt aangehaald is met name dat, wanneer er sprake is van concurrentie, een gelijke behandeling noodzakelijk is. Het zou onbillijk zijn dat alleen de fiscus zou afzien van de invordering van een deel van de schuld.
In concurrentiesituaties zal de fiscus de belastingplichtige dus automatisch naar de collectieve schuldenregeling verwijzen.
Beroep doen op de federale ombudsman en op fiscale bemiddeling
Wat moet u doen als u vindt dat uw afbetalingsplan redelijk is gezien de omstandigheden, de belastingplichtige geen uitstel kan krijgen en de collectieve schuldenregeling u niet geschikt lijkt ?
Wij raden u ten zeerste aan de beslissing van de overheid te betwisten en een klacht in te dienen bij de federale ombudsman.
De federale ombudsman zal uw verzoek eerst aan de Fiscale Bemiddelingsdienst doorgeven. Deze autonome dienst zal trachten een oplossing te vinden tussen de partijen.
Indien deze bemiddeling mislukt, zal de federale ombudsman nagaan of de normen van goed administratief gedrag in acht zijn genomen door de belastingsdienst.
Hij zal met name onderzoeken of de administratie het evenredigheidsbeginsel heeft nageleefd, wat betekent dat de normaal zorgvuldige ambtenaar erop moet toezien dat hij de maatregel toepast die het beste tegemoet komt aan, zowel de belangen van de burger, als aan de doelstellingen van algemeen belang die zijn administratie nastreeft.
Er wordt met name naar dit principe verwezen in artikel 23 van de Grondwet, dat stelt dat ieder het recht heeft een menswaardig leven te leiden.
Verder kan de federale ombudsman ook voorstellen indienen bij het parlement indien hij dat nodig acht.
Let op!
Bij de beoordeling van een redelijk afbetalingsplan zal de federale ombudsman rekening houden met het vermogen van de schuldenaar, zijn budget, de omvang van de belastingschuld en het saldo van de voorstellen die voorgelegd zijn aan alle schuldeisers (inclusief de fiscus).
Zorg ervoor dat u geen andere schuldeisers (zoals kredietverstrekkers) bevoordeelt ten koste van de fiscale schuldeiser, of dat u een eventuele discriminatie rechtvaardigt op grond van de menselijke waardigheid (de prioritaire betaling van de huur en energieschulden kan op basis hiervan worden gerechtvaardigd).
Er moet ook rekening worden gehouden met de belastingen voor het volgende jaar. U kan die toekomstige belasting bijvoorbeeld berekenen op de website Tax-Calc. Op basis van deze berekening kan u, ofwel het bedrag van de toekomstige belasting opnemen in het budget, ofwel overwegen om de bedrijfsvoorheffing te verhogen (indien mogelijk) om een bijkomende belasting te vermijden.
Het Steunpunt interpelleert de minister en verzamelt uw dossiers !
In samenwerking met het VCS (Vlaamse Centrum Schuldenlast) hebben wij de minister van Financiën geïnterpelleerd.
In tal van dossier is het immers volkomen onmogelijk om een aanzuivering van de schuld binnen een termijn van één jaar voor te stellen. Dat betekent evenwel niet dat de diensten voor schuldbemiddeling (of burgers) geen redelijke afbetalingsplannen kunnen voorstellen – zowel wat betreft de duur als wat betreft het bedrag van de afbetaling – rekening houdend met de feitelijk omstandigheden en de situatie van de schuldenaar ...
Wij hopen dat de overheid zich flexibel en wijs zal opstellen en dat ze de aanvragen geval per geval zal onderzoeken, zoals de minister tijdens een recente parlementaire vraag reeds heeft aangegeven.
Indien u vindt dat dit niet het geval is, aarzel dan niet om ons de antwoorden die u van de overheid krijgt, door te sturen. Aan de hand van dossiers uit de praktijk kunnen wij de openbare diensten blijven interpelleren…