Overschrijding van het plafond van 55,00 euro kosten in de invordering van energiefacturen (FEBRUARI 2023)
In Brussel is de energieleverancier die onbetaalde gas- of elektriciteitsfacturen wil innen, gebonden aan strikte regels wat betreft de bijkomende kosten die hij tijdens de minnelijke fase [1] mag vorderen. Hij mag maximaal 7,50 euro aanrekenen voor een betalingsherinnering, 15,00 euro voor de ingebrekestelling EN het totaalbedrag van de kosten en interesten dat per dossier kan worden aangerekend, mag het plafond van 55,00 euro niet overschrijden [2].
Als de betalingsherinneringen zowel gas als elektriciteit betreffen, blijft het plafond vastgelegd op 55,00 euro. De leverancier mag voor beide energievormen slechts één keer kosten aanrekenen.
In verschillende dossiers hebben wij echter vastgesteld dat bepaalde leveranciers dit plafond niet in acht nemen en niets ondernemen om te voorkomen dat het plafond van 55,00 euro tijdens de minnelijke fase wordt overschreden. Daar zijn verschillende redenen voor:
- Veel gebruikers kennen hun rechten niet en betalen zonder te betwisten.
- In de afrekeningen van de leveranciers (of in de aangiftes van schuldvordering in een CSR) zijn deze overschrijdingen niet altijd zichtbaar of zeer moeilijk op te sporen, zelfs voor het getrainde oog van een ervaren schuldbemiddelaar. De bijkomende kosten (7,50 euro voor een betalingsherinnering en 15,00 euro voor een ingebrekestelling) worden immers niet als dusdanig geïdentificeerd en worden gewoon bijgeteld bij het bedrag van het maandelijkse voorschot (waarvan de bestanddelen niet worden verduidelijkt).
- Er zijn geen specifieke sancties voorzien voor de leverancier die meer vordert dan het toegestane maximum, behalve dan dat hij zijn ten onrechte aangerekende kosten moet laten vallen.
Wanneer een schuldenaar een schuld vereffent, gelijk aan het factuurbedrag vermeerderd met een aanmaningskost van 7,50 euro, worden de totale kosten op 0 gezet, zodat de leverancier bij een eventuele volgende betalingsachterstand opnieuw maximaal 55,00 euro in rekening mag brengen..
Deze situatie heeft aanleiding gegeven tot verschillende misbruiken. Hoewel de meeste leveranciers de factuur bij de eerste opmerking corrigeren,blijven sommigen de kosten zelfs na betwisting aanrekenen met het argument dat zij het recht hebben het plafond te overschrijden tijdens de minnelijke fase op voorwaarde dat zij de kosten verlagen tot een bedrag van 55,00 euro in geval van dagvaarding voor de rechter. Deze interpretatie is echter volledig foutief en werd meermaals weerlegd door BRUGEL, de Brusselse regelgevende instantie, in haar beslissingen 2012/140, 2017/059 en 2020/008. De wetgever heeft vervolgens de hervorming van de elektriciteitsordonnanties van 17/03/2022 aangegrepen om de tekst van de betrokken artikelen aan te passen en elke mogelijkheid tot interpretatie in die zin weg te nemen.
Ook in het geval van een CSR vermelden sommige leveranciers in hun aangifte van schuldvordering gewoon een totaalbedrag. Ze proberen daarbij de kosten als hoofdsom te laten doorgaan. Wij werden bijvoorbeeld geraadpleegd over een geval waarin de leverancier een schuld van 269,15 euro had aangegeven die, na controle door de schuldbemiddelaar en uitsplitsing van het bedrag, voor 75,00 euro aan kosten bleek te omvatten en slechts 184,15 euro aan hoofdsom
- Controleer de energiefacturen in uw dossiers zorgvuldig, vooral die van Engie-Electrabel en Mega.
- Om extra aangerekende kosten te identificeren, volstaat het om na te gaan of het maandelijks voorschot met 7,50 euro of met 15,00 euro werd verhoogd. Deze controle moet voor elke maandelijkse factuur worden uitgevoerd. Kijk in geval van twijfel en in het algemeen niet alleen naar het rekeningoverzicht, maar vraag ook kopieën van de facturen. (Modelbrief aan het einde)
- Als u een overschrijding van het plafond van 55,00 euro vaststelt, moet u de teveel aangerekende kosten bij de leverancier betwisten. Wij stellen u hiervoor een modelbrief ter beschikking, met de juridische argumenten die u kunt aanhalen.
- Breng het Steunpunt op de hoogte, ook als de leverancier zijn factuur aanpast, zodat wij een lijst van de problematische dossiers kunnen opstellen en u eventueel kunnen adviseren bij volgende stappen.
- Als de leverancier weigert zijn factuur aan te passen, aarzel dan niet om een klacht in te dienen bij Brugel. Als het zover komt, kunt u hiervoor ook de tekst van de voorbeeldbrief gebruiken.
Het doel van dit alles is niet alleen om de rechten van uw cliënt te beschermen, maar ook om te bepalen of deze praktijken al dan niet systematisch voorkomen. Want als dat zo is, zoals wij vrezen, zal een individuele klacht waarschijnlijk uw zaak oplossen, maar niet voorkomen dat de energieleverancier in alle andere gevallen opnieuw onwettige bijkomende kosten in rekening brengt.
Indien het om een systematische praktijk blijkt te gaan, zullen wij een groepsactie bij BRUGEL voorbereiden om de bevoegde overheden hierop attent te maken. Het beoogde doel daarbij is dat er wetgevend wordt opgetreden en dat deze praktijk strenger bestraft wordt.
Wij kijken uit naar uw reactie en zullen u in onze volgende nieuwsbrieven op de hoogte houden van de ontwikkelingen in dit dossier.
BIJLAGEN :
[1] We herinneren eraan dat er in de gerechtelijke fase, d.w.z. vanaf het ogenblik dat een uitvoerbare titel is afgeleverd (d.w.z. een vonnis), geen plafond meer geldt en dat de door de gerechtsdeurwaarders aangerekende kosten, hoewel in barema’s vastgelegd, het bedrag van de schuld snel kunnen doen oplopen.
[2] De plafonnering van de invorderingskosten is bepaald in de ordonnanties Elektriciteit (artikel 25 sexies, §2) en Gas (artikel 20 quater, §1, derde lid).